วิชาวิถีพลโลก ดนตรีอินเดีย

-->

ดนตรีอินเดีย

            พื้นฐานของทำนองในดนตรีอินเดียประกอบไปด้วย นาทะ ศรุติ สวระ ครามะ และราคะ  องค์ประกอบทุกส่วนล้วนเกื้อหนุนซึ่งกันและกัน จากนาทะให้เกิดเป็นศรุติ บนรากฐานของศรุติจุดประกายเป็นสวระ  การจัดระเบียบจำนวนศรุติของสวระเกิดจากครามะ และจากรากฐานของเสียงที่เลืแกสรรแล้วเกิดเป็นภาวะความงามของราคะ

1 . เสียง (นาท)

            นาทะเป็นคำภาษาสันสกฤตแปลว่า เสียง ในภาษาบาลีใช้คำว่า “นาโท” หากเขียนและออกเสียงฉบับของสำนักราชบัณฑิตยสถานจะเป็น “นาท” ท่านศรางคเทพ นักดนตรีวิทยาที่มีชื่อเสียงในสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 13 ได้กล่าวถึงเรื่องของนาทะในตำรงสังคีตรัตนากรว่านาทะเป็นคำที่เกอดขึ้นจากคำที่ผสมกัน 2 คำ คือ นะ และ ทะ นะ หมายถึง การหายใจ และ ทะ หมายถึง พลังงาน (การเปล่งออก) การรวมพลังของอาการทั้งสองทำให้เกิดสิ่งที่เรียกว่านาทะ มีอยู่ด้วยกัน 2 ชนิดคือ อาหตะ และ อนาหตะ อาหตะเป็นเสียงที่เกิดจากการกระทบกันของวัตถุสิ่งของและจากเสียงร้องของมนุษย์ เสียงในลักษณะนี้มีจุดเริ่มและจุดจบซึ่งมนุษย์สามารถที่จะรับรู้ได้ เสียงลักษณะนี้เป็นเสียงที่เกี่ยวข้องกับดนตรี เป็นเสียงที่ให้ความสุข ความไพเราะและเพลิดเพลินเจริญใจแก่มนุษย์ ส่วนเสียงอนาหตะนั้นเป็นเสียงที่เกิดจากกานสั่นสะเทือนจากเบื้องบนที่ไม่ได้เกิดจากการกระทำของมนุษย์ เสียงชนิดนี้มนุษย์ธรรมดาไม่สามารถสัมผัสได้ เว้นแต่มนุษย์จะได้ฝึกปฎิบัติธรรมชั้นสูงจนเป็ยโยคีบุคคล และใช้เป็นกานสื่อสารกับพระเจ้า เสียงในลักษณะนี้จะไม่มีความเกี่ยวข้องใดๆ กับเรื่องของดนตรี แต่จะมีความสัมพันธ์กับศาสนาเสียงประเภทอาหตะที่เกิดจากการกระทำของมนุษย์นั้นเกิดจากองค์ประกอบ 3 ประการ คือ ความเข้มของเสียง (lntensity) ขั้นคู่ (lnterval ) และคุณลักษณะของเสียง (timber)  สำหรับคุณลักษณะหรือแหล่งของเสียงประเภท อาหตะ นั้น ตำราสังค์ตมกะรันทะ ซึ่งเป็นตำราดนตรีที่ประพันธ์ขึ้นในสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 17 ได้กล่าวสามารถเกิดได้ใน 5 ลักษณะคือ

-                เกิดจากการสั่นสะเทือนของสาย

-                เกิดจากการใช่ลมเป่า

-               เกิดจากวัตถุที่เป็นก้อนกระทบกัน

-               เกิดจากการสั่นสะเทือนของหนัง

-               เกิดจากเสียงร้องของมนุษย์

2. โน้ตเสียงเต็ม (สุทธะ  สวระ)

         จากการศึกษาถึงพัฒนาการของระบบเสียงในอินเดีย  พบว่าระบบขั้นค
ของเสียงและการเรียกชื่อสวระ (โน๊ต) มีหลักเกณฑ์และการเรียกชื่อที่แตกต่างกันไปตามบุตสมัยเริ่อตั้งแต่ในสมัยพระเวท  สมัยนาฏยศาสตร์ เรื่อยมาจนกระทั่งปัจจุบัน

  ในสมัยตั้งแต่คริสต์ศตวรรณที่ 1 ถึง 14 หน่วยเสียงของดนตรีอินเดียประกอบไปด้วย 22 ศรุติ และศรุติเหล่านี้กำเนิดเป็นสวระทั้ว 7 ศรุติทั้ง 2 และ สวระทั้ง 7 นี้ต่างจัดระเบียบขั้นคู่ในรูปแบบของครามะแลละชาติ  ความสัมพันธ์ของระบบต่างทั้งหลายเหล่านี้ได้ถูกกลืนหายไปกับการเปลี่ยนแปลงของระเบียบกำหนดแบบใหม่ ตามหลักทฤษฏีของดนตรีอินเดียในปัจจุบันมีเสียงชนิดเต็มหรือ “ สุทธะ สวระ “ อยู่เสียง คือ สัทชะ ริชะภะ คานธาระ มัธยม ปัญจมะ ไธวตะ และนิษาทา สุทธะ สวระ หรือ โน้ต เสียงเต็มทั้ง 7 เหล่านี้ นิยมเขียนสั้น ๆ เป็น สะ ริ คะ มะ ปะ ธะ นิ แต่ในการออกเสียงปฏิบัติ จริงๆ แล้ว จะออกเสียงยาวเป็น สา รี กา มา ปา ธา นี เกิดอาการกล้องบริเวณทรวงอก เสียในช่วงเสียงกลาง (มัธยมะ) จะเกิดอาการกล้องบริเวณรำคอและเสียงในช่วงทบเสียงสูง (ตาระ) จะเกิดอาการกล้องบริเวณศรีษะ

5.  บัณไดเสียงหลัก (ถาตะ และ เมลา)

   ระบบจัดระเบียบบัณไดเสียงในดนตรีอินเดียสมัยก่อนราชวงศ์โมกุล(คริสต์ศตวรรษที่16) ดังกล่างนั้น รูปแบบ

ลักษณะต่างๆที่ไกล้เครียงกันมากของดนตรีอินเดียทั้งในแทบเหนือและใต้ยังมีลักษณะที่ใกล้เครียงกันมากระเบียบการจัดเสียงมีความเป็นเอกาพมากกว่าปัจจุบันในชวงราชวงศ์โมกุล ซึ่งมีผู้ปกคลองเป็นชาวมุสลิมอินเดียในแถบภาคเหนือได้มีการผสมผสานปฎิสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมฮินดูและมุสลิมในศิลปะหลายแขนงอัณรวมถึงดนตรีในชวงนี้เองทำไห้ลักษณะของดนตรีในภาคเหนือและใต้เริมมีความแตกต่างกันชัดเจนมากยิงขึ้น จนเกิดมีเป็นคำที่ใช้แบ่งแยกวัฒนธรรมดนตีของทั้งสองภาค ฮินดูสถานิสังคีตและกาละนาตักสังคีตในปัจจุบัณนันเอง

5.1 บันไดเสียงหลักของฮินูสถานิกสังคีต(ถาตะ)

ในช่วงปลาย ค.ศ. 19ถึงต้น ค.ศ. 20ภาคคานเดย์นักดนตรีวิทยาที่มีชื่อเสียงของอินเดียได้จัดระบบหมวดหมู่ของบันได้เสียงแบบไหม่เรียกว่า ถาตะ ออกเสียงว่าถาต เป็นจำนวน10ถาตระบบนี้จัดเป็นระบบที่ได้รับความนิยมและยึดถือปฎิบัติกันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัณระบบถาตทั้ง10ชุดเสียงประกอบไปด้วยกลุมโนตดังนี้

 บันไดเสียง (Scale)

บันไดเสียง หมายถึง 5-12 ตัวเรียงกันตามลำดับ บันไดเสียงมีหลายชนิด แต่ละนิดโครงสร้างต่างกัน

ซึ่งทำให้บันไดเสียงแต่ละชนิดมีเสียงโดยรวมต่างกัน คำว่า สเกล(Scale) มาจากภาษาอิติลี่ สกาลา (scalar)

ซึ่งแปลตรงตัวว่า ขั้นบันได ฉะนั้น บันไดเสียงจึงต้องเป็นโน้ตที่เรียงกันตามลำดับจากต่ำไปสูง หรือ จากสูงไปต่ำ บันไดเสียงหลักในดนตรีตะวันตก มี 2 ประเภท ได้แก่ บันไดเสียง ไดฮาโทนิก และบันไดเสียง โครมาติก

   บันไดเสียงไดฮาโทนิก เป็นบันไดเสียงที่ประกอบด้วย 7 ตัวโน้ต ตัวเรียงตามลำดับอักษรครบทั้ง 7 แต่โน้ต  1 ตัวมักจะถูกซ้ำเพื่อให้ครบ ช่วงคู่ 8 บันไดอาโทนิก ที่สมบูรณ์ จึงประกอบด้วย 8 ตัวโน้ต บันไดอาโทนิกมี 2 ชนิด คือ บันไดเสียง MOJOR และ MINOR

บันไดเสียงไมเนอร์(MINOR) มี 3 ชนิด

1 บันไดเสียงแบบ เนเจอรัล (Natural minor scale)

เป็นบันไดเสียงไมเนอร์ที่ได้จากการหาเครื่องหมายประจำกุญแจเสียง เช่ย เมื่อทราบเครื่องหมายประจำกุญแจเสียงสำหรับบันไดเสียง Am ว่าไม่มีเครื่องหมาย ชาร์ป หรือ แฟล็ต เพราะเป็น กุญแจเสียงรวมกับ C major ซึ่งไม่มีเคื่องหมายประจำกุญแจเสียง ก็เขียนโน๊ตเรืยงกันลำดับตามปกติ คือ เริ่มต้นที่โน้ต A เป็นโทนิก ตามด้วย B C D E F G A ตัวอย่างบันไดเสียงบน Am แบบเนอเชอรัล บันไดเสียงไมเนอร์ที่ใช้ในการประพันธ์เพลง มีอยู่ 2แบบ ได้แก่ แบบ ฮาร์ดมนิก และ แบบเมโลดิก บันไดไมเนอร์ทั้ง 2 แบบ สามารถปรับจาก บันไดเสียงไมเนอร์แบบเนอเชอรัลได้

ตัวอย่างบันไดเสียง Am แบบฮาร์โมนิก

บันไดเสียงแบบฮาร์ดมนิก มีที่ใช้มากกว่าแบบ เมโลดิก เพราะอันที่จริงแล้ว บันไดเสียง ไมเนอร์ แบบฮาโมนิก จะดป็นหลัก เมื่อต้องการใช้บันไดเสียง ไมเนอร์หรือ กุญแจเสียงไมเนอร์ ส่วนแบบ  เมโลดิก มีที่ใช้เฉพาะ เมื่อเกิดปัญหา เกียวกับคู่เสียงขอทำนองในแนวนอน คำว่า ฮาร์มิก เป็นคำคุณศัพท์ของ ฮาร์ดมนี่ ซึ่งหมายถึงเสียงประสาน (เสียงที่เกิดในแนวตั้ง)

ส่วนเมโลดิก เป็นำคุณศัพท์ของเมโลดี้ ซึ่งหมายถึง ทำนอง (เสียงที่เกิดในแนวนอน) ซึ่งสามารถเทียบบันไดเสียงกับ เมอเจอร์กับบันไดเสียงแบบฮาร์โมนิก ได้ดังนี้

บันไดเสียง Am แบบฮาร์โมนิก   A B C D E F G# A

บันไดเสียง A                            A B C# D E F# G# A

บันไดเสียงเมเจอร์ และบันไดเสียงไมเนอร์แบบฮาร์โมนิก มีโน้ตต่างกันอยู่ 2 ตัว ได้แก่ โน้ตตัวที่ 3 และโน้ตตัวที่ 6 มรบันไดเสียงไมเนอร์ แบบฮาโมนิก โน้ตตัวที่ 3 ห่างจากโทนิเป็นระยะคู่ 3 ไมเนอร์ ส่วนโน้ตตัวที่ 6 ห่างจากโน้ตดทนิกเป็นคู่ 6 ไมเนอร์ สำหรับ บันไดเสียงเมเจอร์ขั้นคู่ระหว่างโทนิกกับตัวโน้ตตัวที่ 3 และ 6 เป็นคู่ 3 เมเจอร์ เป็นคู่ 3 เมเจอร์และคู่ 6 เมเจอร์ตามลำดับและตัวโน้ตัวที่ 3 และ 6 นี้เองที่ทำให้เกิดความรู้สึกแตกต่างอย่างชัดเจนระหว่างบันไดเสียงทั้ง 2 แบบ

3 บันไดเสียงไมเนอร์แบบ เมโลดิก (Melodic minor scale) คือบันไดเสยงไมเนอร์แบบเนเชอรัลที่ปรับซับมีเดียนหรือโน้ตตัวที่ 6 และโน้ตลีดดิงหรือโน้ตตัวโน้ตตัวที่ 7 สูงขึ้นคึ่งเสียงสำหรับบันไดเสียงขาขึ้น ส่วนบันไดขาลงโน้ตทั้ง 2 ถูกปรับสูงขึ้น และจะถูกปรับอีกครั้งให้กลับมาเป็นเหมือนเดิม  กล่าวคือ บันไดเสียงไมเนอร์ขาลง จะเป็นกับแบบเนเชอรัลทุกประการ และบันไดเสียงไมเนอร์แบบเมโลดิกนี้ เป็นบันไดเสียงแบบเดียวที่โน้ตขาขึ้นกับขาลงไม่เหมือนกัน การสร้างบันไดเสียงไมเนอร์แบบเมโลดิกจึงมีความจำเป็นตั้งทั้งขาขึ้นและลง

 สังกตว่าบันไดเสียงไมเนอร์แบบฮาร์โมนิก ต่างกับแบบเมโลดิกขาขึ้น ตรงตัวโน้ตที่ 6 ซึ่งในแบบฮาร์โมนิกไม่มีการปรับ

แต่ในแบบเมโลดิกต้งปรับให้สูงขึ้นครึ่งเสียง สำหรับโน้ตตัวอื่นๆ ของบันไดเสียง ไมเนอร์ทั้ง 2 แบบ นั้นเหมือนกัน และถ้าเปรียบเทียบกับบันเสียงไมเนอร์แบบฮาร์โมนิกกับแบบโมดิกขาลง ก็จะพบวา โน้ตที่ต่างกันคือ โน้ตตัวที่ 7 กล่าวคือ โน้ตตัวที่ 7 ขอนไดเสียงไมเนอร์แบบฮาโมนิกถูกปรับแต่งให้เสียงสูงขึ้นครึ่งเสียง ในขณะที่โน้ตตัวที่ 7 ของแบบเมโลดิกขาลงไมถูกปรับ